सत्याग्रहको १२ औं वार्षिकोत्सव र मेरो अनुभूती

सुस्मा थुलुङ राई

मलेसियामा भिषा अझै एक बर्षसम्मको थियो । तै पनि मैले नेपाल फर्कनु पर्ने अवस्था आयो । कारण बहिनीले धेरै कामहरु सम्हाल्न सकिरहेकी थिइनन् । तसर्थ छँदा छँदैको भिषा अनि मेरो मलेसियाको अध्ययनलाई पुरा नगरीकनै मैले बिचैमा छोडेर नेपाल फर्किएँ ।
जब ९ मार्च २०१० मा नेपाल फर्कने निधो गरियो । नेपाल फर्कने निधोले मेरा धेरै हितैसीहरु दुःखित भएका थिए । कारण म मलेसियमा कम्प्यूटर सम्बन्धी केही कामहरु गर्थे । हामी नेपाल फर्कने खबर थाहा पाएपछि ब्रुनाइमा रहेका विश्वासदीप तिगेला भान्जासमेत विदाईको शिलशिला पारेर मलेसिया आइपुगे । मलेसिया छोड्नुभन्दा अगाडि दाईहरु मनि राई गोठाले इन्द्र नारथुङे दिलदुःखी जन्तरे भान्जा विश्वास दीप तिगेला देवेन्द्र सुर्केली र म पेनाङ यात्रामा निस्कियौं । जहाँ हाम्रो मलेसिया बसाईको अन्तिम यात्रा पेनाङ बनेको थियो ।
क्वालालम्पुरदेखि पेनाङसम्मको रातभरको सवभन्दा लामो रेलयात्रा यहि थियो । पेनाङमा पनि उदाउँदो तारा साहित्य समाजको कार्यक्रमले हामीलाई एककिसिमको विदाईको अनुभूति गराइरहेको थियो । सुंगाईपटानीसम्मको यात्रा तय गरेपछि फर्किएकै रात एनआरएन र पत्रकार महासंघले हामीलाई रेष्टुरेण्ट द गोर्खाजमा विदाई कार्यक्रम राखेको थियो । विदाईपश्चात हामी भारी मिलाउन थाल्यौ । हाम्रो भारी मिलाउँदा मिलाउँदै पुरै रात वित्यो । बिहान चार बजे युनिक चेन्जका भीम शेरचन र एनआरएनका अध्यक्ष शंकर पौडेल हामीलाई ऐयरपोर्टसम्म छोड्न आएका थिए । त्यती बिहानै ओछ्यान छोडेर हामीलाई ऐयरपोर्टसम्म छोड्न आउनु उहाँहरुको कति महानता थियो जुन महानताप्रति हामी सधैभरि आभारी छौं ।
त्यसपछि हामी काठमाडौं आईपुग्यौं । आईपुग्ने वितिकै बहिनीले सम्हाली रहेको पत्रिका सम्हाल्न सुरु गरे सघाउन सुरु गरेको के थिएँ, उनी इमेज च्यानल टेलिभिनमा जागिर खान गइन् । बहिनी इमेज च्यानलमा गएपछि मैले उनले गरिरहेकी दुईवटा पत्रिका 'छहरा' र 'सत्याग्रह' साप्ताहिक मैले सम्हाल्नु पर्ने भयो ।
छहरा साप्ताहिकमा मैले पहिला पनि गरेको थिए काठमाडौमा 'छहरा' 'नवतलासु' मासिकमा काम गरेको थिएँ भने साथसाथै इटहरीको 'सप्तकोशीको छाल' साप्ताहिक, जनमत साप्ताहिक र एउटा दैनिक 'मेरो खबर' पत्रिकामा काम गरेको थिए । मलेसियामा मैले मंगोल भिजन साप्ताहिक र महिमा साप्ताहिक मैले गरिसकेको थिए ।
धेरै पत्रिकामा काम गर्दा ति पत्रिकाका पेजहरु प्राय म आफैले भर्नुपर्दथियो । तर सत्याग्रह मात्र यस्तो साप्ताहिक पत्रिकामा काम गर्न पुगे जहाँ चै एक शब्द पनि मैले हेर्नु पर्दैन । संस्थागत रुपमा अगाडि बढेको पत्रिका मैले पाए । जहाँ मैले टाइपिङ र ले-आउट मात्र गरे पुग्छ । अघिल्लो पत्रिकाहरुमा काम गर्दा एक जना सम्पादक र म मात्र हुन्थ्यौं तर सत्याग्रह साप्ताहिक पत्रिका भएपनि सबै विटका पत्रकारहरु छन् । जहाँ मेरो डियूटी बुधबार विहिबार र शुक्रबार रहेको छ । त्यहाँ मैले काम गरेको पनि चार महिना भै सकेछ ।
म हरेक तीन दिन सत्याग्रह साप्ताहिकलाई समय दिएर शनिवार र आइतबार छहरा साप्ताहिकलाई समय निकाल्छु । यहि साउन ३० गते आइतबार छहरा साप्ताहिक सकाउन लागि लागि रहेको थिएँ त्यहि बिचैमा सत्याग्रहको कार्यकारी सम्पादक राजेश सापकोटाले फोन गर्नुभयो मलाई यसमा डर लाग्यो बुधबार विहिबार र शुक्रबार मात्र सत्याग्रहबाट मात्र फोन आउने तर आइतबार अचानक फोन आउदा कतै केही पत्रिकामा कुनै समस्या पो आयो कि भन्ने एक किसिमको डर लाग्यो र डराउँदै फोन उठाए र उहाँले भन्नु भयो -'सुष्मा भोलि सत्याग्रह साप्ताहिकको १२ औं बार्षिकोउत्सव नगरकोटमा मनाउने योजना छ त्यहाँ चाहिँ नयाँ र पुराना कर्मचारीहरुलाई बोलाएर बार्षिक उत्सव मनाउने त्यसमा तपाई पनि उपस्थित हुनु र देवेन्द्र जीलाई पनि लिएर आउनु होला भनेर भन्नु भयो ।' उही पत्रिकाको कर्मचारी भइसकेपछि त्यहीको पत्रिकाको वार्षिकोत्सवमा जान्न पनि भन्न सकिन । फेरि काठमाडौ लामो बसेता पनि नगरकोटको यात्रा भने मैले तय गरेको थिइनँ । त्यही भएर हामीले जाने तयार गर् यौ ।
भोलिपल्ट सोमबार हामी समयमा कार्यलयमा पुग्यौ । समयमा आइपुगेता पनि काठमाडौंको जामले गर्दा हाम्रो साधन समयमा आईपुगेन ११ बजे भनेको हामी साढे बाह्रमा मात्रै बाटो लाग्न पायौं । माइक्रो रिजर्भ गरिएको रहेछ सानो माइक्रोमा ३२ जनाजति खादिएर जानुपर् र्यो । प्राय पिकनिक यस्तै किसिमको हुनाले गर्दा धेरै रमाइलो भयो । रमाईलो गरि नै नगरकोट पुगियो र सत्याग्रहको वरिष्ठ लेखक सरोज मिश्रले धेरै हसाउनु भो उहाँ चार वटा कलेजमा पढाउनु हुन्छ जहाँ फुस्रद हुनासाथ सत्याग्रहमा आएर समय बिताउनुहुन्छ ।
नगरकोट टावरदेखि केही तल नै 'नगरकोट खाजा घर' नामक एक तामाङ्नी दिदीको होटलमा हाम्रो कार्यक्रम तयारी गरिएको रहेछ । जहाँ हामी आइपुग्नुभन्दा अगाडि नै प्रधान सम्पादक सिताराम ढुंगेल र प्रवन्धक नरोज अर्याल सबै नगरकोट खाजा घरमा खानाको लागि व्यवस्था गरिसक्नु भएको थियो । हामी पुग्नेवितिकै हामीलाई खाजा आयो खाजा खाईसकेपछि हामी डाँडा अवलोकन निस्कियौं ।
म तराईमा जन्मेको मान्छे पहाड भनेपछि हुरुक्कै हुन्छ । डाँडा निस्केर दौडन मन लाग्यो तर त्यहाँको वातावरण नै त्यस्तै रहेछ जुन पन्ध्र-पन्ध्र मिनेटमै पानी पर्ने र हुस्सु लागिरहने गर्दा भनेजस्तो प्रकृतिका खानीहरु हेर्न पाइनँ प्रकृतिसँग केही रिस पनि उठ्यो त्यही पनि जसो तसो मौका छोपी फोटो खिचे । जोसै जोसमा हिलोको बाटोमा दौड प्रतियोगिता राखियो । चिम्टयाइलो हिलोमा दौडदा कस्तो होला ठीक त्यस्तै भयो सबैजना लड्न पुगे त्यो सबैभन्दा रमाइलो र हाँसोको बिषय बनेको थियो ।
थोरै सिमसिम पानी र मेरो सानो छाताको सहायतामा देवेन्द्र र म धेरै माथि-माथिसम्म घुम्न गयौं । साच्ची पहाडी इलाकामा हामीले प्राय घुमेको छैनौं सँगै पहाडी फलफूल बोटविरुवा धेरै चिन्ने मौका पाएँ मैले । कहिले नदेखेको निगालोको बोट मलाई निकै मन पर् र्यो । हाँगा भाँचेर ल्याए मेरो त्यो अवोधपनालाई धेरैले हाँसिदिए । चाहिँ कोही पहाडमा हुर्केका भने त्यो डाली देखेर लोभिए र डाली बोकेर फोटो खिच्नेको लर्को पनि लागे । सबैजना नयाँ र पुराना स्टाफ थिए देवेन्द्र मात्र कुनै स्टाप पनि थिएनन् । खासगरि खास पाहुना देवेन्द्र मात्र थियो । कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य भिष्मराज आङदेम्बेले बार्षिकोत्सव सफल पार्नको लागि एकछिन सहभागिता जनाई फर्किहाले । तसर्थ बिहानदेखि बेलुकासम्मको पाहुना देवेन्द्र मात्र भयो । उ सबैको ज्वाई बन्यो ।
सबैजना नाचिरहेका थिए । हामीलाई पनि ननाची रहन धर दिएनन् । विशेष गरि डम्बर श्रेष्ठ दाइले दश औंला जोडी विन्ति गरेपछि मैले पनि उठेर नाच्न सामेल भएँ । देवेन्द्र र म त्यो दिन खुलेर नाच्यौं पानी झमझम परिरहेको थियो । कताबाट मादल तयार पारेका रहेछन् मादलको ताल र पूर्वेली गीतले मनभित्रैबाट नाच्नमा अभिप्रेरित गरिरहेको थियो । सुरुदेखि अन्तिमसम्म सुरिलो श्वर दिइरहेका चन्द्र राई वास्तवमा गायक नै रहेछन् । राजेश सापकोटा दाइलाई दह्रो लागेछ । उनि बारम्बार टाउको बाङ्गो पारेर छेउमा आउदै -'बोर त भा छैन नी ' भन्नुहुन्थ्यो । मलाई पटक्कै बोर भा'थिएन ।
त्यसैले ुभएको छैन दाईु म भन्थे । अनि फेरि बाङ्गो परेर नाच्दै पर पर जानुहुन्थ्यो ।
बेलुकी पख लोकल कुखुराको मासुसँग खाना तयार पारिएको थियो । हामी लामबद्ध भएर खानपिनमा सामेल भयौं । खानपिनपश्चात हामीलाई लिन आउने गाडीको पर्खाइमा लाग्यौं । धेरै समयपछि आयो फर्किने बेलाको टिम मेनेजर नरोज अर्याल थिए । उनले मलाई माइक्रो अगाडिको सिटमा राख्न खोजिरहेका थिए तर हाम्रै टिमका भवानीलाई िरंगटा चलेको कारण उनले अगाडिको सिट छोड्दै छोडेनन् । मैले पनि ठूलो कर गरिनँ । साच्चै नै उनले बाटोमा वाके ।
काठमाडौंको बन्दै गरेको ६ लेनको बाटो निर्माणधिन अवस्थामा थियो । तसर्थ खल्टयाङ्ग खुल्टुङ्ग गर्दै हाम्रो माइक्रो अगाडि बढिरहेको थियो जाम लामो थियो पानी अझै रोकिएको थिएन ।
थुनिएको झ्यालले म उकुस मुकुस भएको थिए । झ्याल खोलु पानीभित्र पस्ने बन्द गरौं उकुस मुकुस हुने यो समय चै मलाई निकै गाह्रो भएको थियो । म अनायसै चिच्याएछु - नरोज दाई हामी कहाँ आइपुग्यौं अगाडि सुतिरहेका राजेश दाई उठेर बोल्नु भो हामी पुग्न लाग्यौं त्यतिकैमा ड्राइभरले भन्यो -'घर घरमा पुर् याउन सकिन्न ।' तर नरोज दाईले -'हैन पुर् याउनु पर्छु म केही ढुक्क भए ।
केहिछिन पछि हामीलाई कोठा अगाडि पुर् याइयो । हामी निस्किएर विदाइका हात हल्लायौं । धेरैजसो झुलिरहेका थिए र कतिपय ठिकै थिए- जो ठिकै थिए उनिहरुले प्रत्यूत्तरको हात उठाए । हामी कोठा आइपुग्यौं निकै थकान महसुस भैरहेको थियो । त्यही भएर बेलुकी केहि समय कम्प्यूटरमा विताउने दैनिकीलाई लत्याउँदै बेडमाथि लम्पसार पर्न पुग्यौं ।

गजल

रुवेन पुन मगर मलेसियाका सर्जकमध्येका एक सशक्त हस्ताक्षर हुनुहुन्छ । उनको एक गीतसंग्रह पनि प्रकाशित भएको छ । अहिले तीनजना बाग्लुङ्गे युवाहरु मिलेर संयुक्त गजल संग्रह निकाल्ने धुनमा लागेकै बेला उहाँहरुको गजल संग्रह मैले टाइप गर्ने मौका पाए । मन छुने गजलहरु थिए त्यसैकारण भाईसँग अनुमति मागेर एउटा गजल चाही मेरो ब्लगमा हालुँ कि भन्दै थिएँ तर भाईबाटै मेल आएपछि म ढुक्क साथ यो गजल प्रकाशन गर्दैछु । मेललाई पनि जस्ताको तस्तै राखेर । हेरेर प्रतिकि्रया दिनुहोला है ।

Susma Thulung Rai

दिदी नमस्कार ! आरामको आशामा ! दिदी हुन् त तपाइले पर्सनल ब्लग भन्नु भएको रहेछ तही पनि तपाईको ईच्छा र अनुमति भए यो गजल मेल गरेको छु ब्लोग्मा अपडेट गरिदिनुस् न है / आशाबादी भाई रुबेन पुन मगर

- रुबेन पुनमगर

तिमीले दे'को पहिलो, फुलको थुङ्गा याद आयो
गाँउ पारी सँगै खेल्ने, चिप्ले ढुँगा याद आयो

उकाली वराली भन्ज्यांग र देउराली धाउदा सँगै
तिमीले बजाउने मधुर धुन, मुर्चुङ्गा याद आयो

मच्छापुच्छ्रे हिमालको काखैमा फेवाताल त्यो
बिचैमा बाराही मन्दिर घुमेको, डुङ्गा याद आयो

टाढा भएर हो कि ? क्षितिजपारी परदेशमा म
ङ्गल्स्यो लाफा,यावा , मैचांग, लुङ्गा याद आयो

ङ्गल्स्यो = सोल्टिनी (गुरुङ भाषा)
लाफा = साथी (मगर भाषा)
यावा = साथी (राई भाषा)
मैचांग = कान्छी (तामाङ्ग भाषा)
लुङ्गा = दाजु भाई (लिम्बु भाषा)

बिहुँ-६ दहपानी, बाग्लुंग

मेरो विदेश यात्रालाई संक्षेपीकरणमा लेख्दा

साँच्चै नै सबैको विदेश पढ्न जाने मोह अनि सुनिन्थ्यो विदेश पढ्न जाने ।

त्यसबेला गाउँघरमा आफुभन्दा ठूलो दाजु दिदीहरु विदेश पढ्न गए रे यो सुन्दा लाग्थ्यो मलाई पनि यो विदेश पढ्न जाने ठाउँ कस्तो होला म पनि कसरी जान सक्छु कसरी विदेश पढ्न जाने होला सायद विदेश पढ्न जान पाए स्वर्गको अनुभूति भएजस्तो हुन्थ्यो होला भन्ने मनमा हुटहुटि चल्थ्यो ।
लाग्छ त्यसबेला म १० कक्षामा अध्ययन गर्दै थिए । म त्यसबेला एसएलसीको तयारीमा थिए । समय वित्दै गयो र हाम्रो एसएलसी परिक्षा पनि सकियो । तीन महिनाको प्रतिक्षापछि हाम्रो एसएलसीको नतिजा प्रकासित भयो । बिहानै रेडियोले समाचार प्रसारण गर् र्यो आज एसएलसीको नतिजा प्रकाशित भयो ।
अ हो एसएलसीको नतिजा प्रकाशित भयो भनेपछि समाचारतिर अलिक ध्यान मोडे । अब भने मनमा एक प्रकारले त्राह उत्पन्न भैरहर् यो । अब के भइने होला के हुने हो
तराईको सुनसरी जिल्ला प्रकाशपुर गा.वि.स. सुगम जिल्ला भएता पनि संचारको गतिविधि अलिक कम पाइन्थ्यो । अहिलेको जस्तो फोनबाट अनि इन्टरनेबाट रिजल्ट हेर्ने सक्ने स्थिति थिएन । स्कूलमा धेरै पछि मात्र 'गोखाप' पत्रिका आउने भएको हुँदा र त्यसबेलाको कौतुहलता मेटाउनलाई मेरो धरानमा वस्ने साथि र काठमाडोंमा हुने दाईलाई मैले तत्काल फोन गरे । र मैले मेरो सिम्बोल नम्बर र आल्फावेट टिपाए । साँच्चैने उहाँहरुले तिमी second division मा पास भयौं भन्ने जानकारी दिनुभयो । साच्चै मेरो खुशिको शिमा रहेन लाग्छ कहाँ पुगे जस्तो भए । त्यसपछि अहिले नै क्याम्पस पढ्न गाइहालु जस्तो एक प्रकारको लहर चल्यो । त्यसपछि मैले क्याम्पस भर्ना गरे । धरानको महेन्द्र बहुमुखि क्याम्पसमा भर्ना भए । यसै पढ्ने क्रममा हरेक कुरामा निपुर्ण हुन मन लाग्यो । क्याम्पस साथ-साथै कम्प्युटर सिक्न गए language Institute धाए । म अलिक कम्प्यूटरप्रति बढि खिचिएछु । जहाँ कम्प्यूटर Institute कम्प्यूटर सिक्दा सिक्दै मलाई त्यहि पढाउने मेरो सर अनि मिसहरुले कुरा राख्नु भयो । र यो अवसरलाई मैले पनि गुमाउन चाहिन र मैले Diploma Graphic Designing सम्बन्धि २ महिने कोर्ष र Accounting Tally र Access Query प्रोग्राम १ बर्ष सिकाए । कम्प्यूटर सिकाउने र आफु पनि पढ्ने नयाँ नयाँ Version मा आउने कम्प्यूटर Programme पढ्दा पढ्दै क्याम्पसको पढाइलाई राम्रो बढाउन सकिन । र अब चै मैले फेरि राम्ररी पढ्नको लागि काठमाडौंको पाटन क्याम्पसमा भर्ना भए । भने जस्तो सजिलो त कहाँ हुँदोरहेछ । काठमाडोंको बसाईसँग राम्रो पढाईको आस नगरे हुने रहेछ । घरबाट पढाईदिएको पैसालेमात्र काठमाडोंको बसाइलाई धान्न अलिक गाह्रो हुने भो । हुन त काठमाडौंमा मेरो मामाघरमा बसेर पढ्ने सल्लाहा पनि नदिएको होइन । मामा घर नै भएपनि यसरी आफन्तको घरमा बसेर पढ्ने भन्ने मेरो मनले तेति चाहेन र म आफैमा सवल हुन चाहे । ममा कम्प्यूटर सम्बन्धि ज्ञान भएको हुनाले गर्दा तत्काल दुईठाउँमा जागिर खान थाले । कुपोण्डोल स्थित जोनिथ Jenith Engineering Institute र बेलुका हप्तामा मैले हप्तामा मैले एउटा छहरा साप्ताहिक पेपरमा काम गर्न थाले । कामको मोह कामलाई समाःनु पर्दाखेरि फेरि पढाइलाई निरन्तरता दिएर अघि बढाउन सकिन । त्यहि पनि केहि गर्नुपर्छ भन्ने सोचले अघि बढे म । मेरो पुरानो सोच विदेश पढ्न जाने सपनालाई फेरि साकार पार्ने उदेश्यले पढ्नको निमित्त सोच बनाए । आफैले धान्न सक्ने सुहाउदो किसिमको विदेश अध्ययन गर्नको लागि मलेसियालाई रोजे । मलेसियामा पढ्न आउन सजिलो र चाडो भिषा मिल्ने भएको कारण पनि मैले धेरै लामो दिन कुर्नु परेन । लगभग Process चालेको दुईमहिना मै मलेसिया आउन सफल भए । सम्पूर्ण भिषाहरुको काम सकिएपछि म No Objection Letter लिन शिक्षामन्त्राल केशरमहल गए । त्यहाँ लामो लर्कामा लाइन लागिरहेका धेरै नेपालीहरु विभिन्न विकसित मुलुक देशहरुमा पठ्न जानको लागि No Objection Letter लिन लाईनबद्ध थिए ।
त्यति लामो अनि तेति धेरै नेपालीहरुमाँझ मलेसिया पढ्न जाने विद्यार्थि म मात्र थिए त्यहि पनि छोरि मान्छे । त्यहाँ सबैले मलाइृ मलेसिया पढ्न जान के कस्तो हुन्छ भनि सोध्थ्ये । मलाई पनि कस्तो हुन्छ थाहा त थिएन तै पनि आफैलाई कति न जाने बुझे मलेसिया पुगे जस्तो गरि भनिदिएछ । राम्रो नै हुन्छ जे होस राम्रो नै पठाई हुन्छ अरे । त्यसपछि २÷३ घण्टाको कुराईपछि शिक्षामन्त्रालयले मलाई No Objection Letter दियो । मलेसिया कलेजले दिएको Approval Letter सहित म काठमाडौं स्थित मलेसिया Embassy मा गए । सबै प्रकृया पुरा भएकोले गर्दा मलाई भिषा दियो ।
भिषा पाईसकेपछि म मलेसिया जाने दिन नजिकिदै गयो । म तयारिमा लागे । म परवारसँग विदावारि भई 2009 July 3 तारिक मलेसिया प्रस्थानको लागि म घरबाटद हिडे । मलाई एयरपोर्टसम्म पुर् याउनको लागि बहिनी, भाउजु र भाई आएका थिए । रातको ११ः३० बजे मेरो फ्लाईट थियो । मेरो बोइङ पासको लागि अलिक छिट्टै नै लाइनमा उभिए । भित्र चै यात्रुलाई मात्र पस्न दिने हुनाले गर्दा मलाई पुर् याउन आउनुहुने सबेजनासँग विदा मागे । र मैले बोइङ पास लिए । र माथिल्लो कक्षमा रहेको यात्रु जाँच कक्षमा फर्म भरेर लाइन by लाइन उभिए म । सबे जना यात्रुहरु एक-एक गरेर छिरे । र मेरो पालो आयो त्यहाँ चाहिँ मेरो सबे Document हरु हेरेर Bank Balance कति छ मलेसिया पनि पढ्न जान्छन् र भन्ने अनाहक प्रश्न सोधेर हैरान पारे । त्यसपछाडि अर्को जाँच बुझ कक्षमा लगेर चै अनि मात्र प्रस्थानको निमित्त मलाई अनुमति दियो । र अन्त्यमा ति कर्मचारिहरुले पनि राम्ररी पढेर आउनु होला तपाईको पढाई राम्रो होस् र पछि यो Business Course सकाएर आएपछि नेपालमा पनि राम्रो Business राम्रो गर्नुहोला भनेर राम्रो सल्लाह सुझाव दिए । त्यसपछि म प्लेन चढ्नको लागि ढोका अगाडिको प्रतिक्षालयमा बसे । त्यहाँको ठिक समयपछि मलेसियाको लागि प्लेन उड्ने तरखर गर्न थाल्यो । मलाई डर लाग्यो म ठूलो वोइङ चढ्दैछु त्यहि पनि अन्तर्राष्ट्रिय उडानको लागि । प्लेन उड्यो प्लेन उडेपछि पाँच घण्टाको लामो उडानपछि Kuala Lumpur International Airportमा अवतरण गर् र्यो ।
म मलेसिया होसियारिसाथ आएथे । म मलेसिया आउन साथ मलेसियाको सिमकार्ड नेपालमा नै प्राप्त गरिसकेको थिए । सिमकार्ड भएको कारणले गर्दा खेरि मेरो सम्वन्धित मान्छेसँग सम्ँपर्क हुन सफल भएता पनि College ले भने मलाई Office Time मा मात्र लिन आयो । Airport भित्र सात घण्टाको कुराईमा मैले त्यहाँ धेरै नेपाली दाजु भाईहरुलाई आफ्नो सम्बन्धित कम्पनिबाट लिन नआएको देख्न पाए । खर्च नभएर छटपटाईरहेको ति त भोक भोकै बसि Bathroom को पानी समेत पिएर एजेन्टले लिन आउने आशामा दिन हैन महिनौसम्म विताई रहेका थिए । मैले नेपालबाट फोन बोकेर आएको हुनाले मेरो सिमकार्ड Active भयो । त्यसपछि मेरो फोन मागेर धेरै ठाउँमा फाने गरे । कसैले नेपाल एजेन्टलाई फोन गरे । र यसै फोनगर्ने क्रममा एकजना आधि बैसे दाईले नेपाल स्थित एजेन्टलाई फोन गरेर गालि गरिरहेको थियो र उसले भन्दै थिए कि 'मेरो घरमा अब बर्खि बारेर बस्नु भनेर सुनाईदिन' यो शब्दले मलाई अति नै छोयो के गर्न सक्थे र म । उनको भनाई अनुसार Airport भित्र बसेको एक महिना भैसकेको रहेछ । मलेसियामा ऐजेन्ट एजेन्टबिचको आपसि लेनदेन नमिल्दा यसरी विनासितिमा दुःख पाउनुपर्दो रहेछ । नेपाली दाजु भाई अनि दिदि बहिनीहरुले । र मैले नेपाल देखि नै नेपाली हजार रुपैया मलेसियन रिङ्गिट साटेको थिए । करिब पैतालिस आर। एम। जति मलेसियन पैसा थियो । साथै मैले नेपालदेखि चाउचाउ विस्कुट र पानी बोकेको थिए । त्यो चाउचाउ र विस्कुट पानी बाडिदिए र म सँग केहि रिङ्गिट पैसा पनि दिए । उनिहरुले मलाई धन्यवाद दिए । उनिहरुले भनिरहेका थिए आज हप्तादिनको खालि पेट भर्न पाएको छौं । मलाई लाग्छ अहिले ति दाजु भाईहरु कहाँ छन् थाहा हुन सकेको छैन ।
यतिकैमा मलाई मेरो College ले लिन आउछ । आवश्यक प्रकि्रया पुरा गरि सकेपछि हामी निस्कन्छौं । कलेजले मलाई सोध्छ तिमी Taxi मा जाने कि Train मा जाने यसरी College ले सोध्दा म अलमल्लमा पर्छु ता कि मलाई नै थाहा छैन के मा जादा पुगिन्छ भन्ने । मैले पैसा बाँडेर Airport भित्र सकाएको थिए । लकभक म सँग २५ रिङ्गिट मात्र थियो । म सँग भएको फोनमा पनि पैसा Airport भित्र फोन गरेर सकिसकेको थियो । त्यसपछाडि College पनि मेरो मान्छेसंग सल्लाह गर् यो । सल्लाह अनुसार के एल। सेन्ट्रलमा झर्ने सल्लाह दियो । सल्लाह अनुसार के.एल. सेन्ट्रलमा झर्ने सल्लाह दियो । त्यहि सल्लाह अनुसार Train चढेर के.एल. सेन्ट्रल आइपुगे । के.एल. सेन्ट्रलमा मेरा आफन्तहरुले मलाई पर्खिरहेका थिए । त्यसपछि म आफन्तको साथ कोताराय आइपुगे । त्यो दिनको थकाई मारेपछि भोलिपल्ट College मा गए । College ले Medical गर्ने सल्लाह दियो । मैले Medical जाँच गरे । र रिपोर्ट राम्रै आयो । मैले College मा भर्ना भए । आएको हप्तादिन देखि College जान सुरु गरे । र अहिले म नियमित College गइरहेको छु । धेरै देशका साथिहरुसँथ भेट भएको छ । भिन्न भाषा भिन्न संस्कृतिमा हुर्केका साथिहरुसँग भाषाको कारण घुलमिल हुन सकेको छैन । बोल्न चाहेपनि मन्दमुस्कानको साथ हात उठाएर हाई हल्लो गर्नु सिवाय अरु केहि गर्नुछैन ।
मलेसियाको व्यस्त शहर Kuala Lumpur को मस्जिद जमेक अवस्थित Fazley International College शान्त वातावरण रहेको पाए । जे होस अहिले मैले आफुलाई Fazley International College को पढाईले आफुलाई परिवर्तन गराउन सक्छु भन्ने आँट आएको छ ।

डिजी समाचारले पारेका प्रभाव

सुस्मा थुलुङ राई
म नेपालमा छँदै बनेको च्याट साथी मलेसियाकै क्वालालम्पूरमा रहनुभएको रहेछ । साथी लिम्बू भएको नाताले हामीले एकआर्कालाई लुाको रुपमा सम्बोधन गर्न थालेका छौ । अनि मलेसियामा पनि च्याटिङ चलिरहेको बखत उहाँले आपुनै कम्पनी भएको दुर्घटना सुनाउन भयो । पानीजहाजमा काम गर्ने साथीहरु भएको हुनाले त्यहाँ त्यस्ता दुर्घटना भइरहने पनि बताउनु भयो । पोर्टकेलाङ एउटा ठूलो जक्सन रहेछ भन्ने थाहा हुन पुग्यो । त्यहाँबाट इण्डिया इण्डोनेशिया िसंगापुर कोरियालगायत थुप्रै देशहरुबाट पानीजहाज रोकिने गर्दोरहेछ । साथीहरुको काम चाही आएकोबाट सामान झार्ने र जाने जहाजमा सामान लोड गर्नुपर्ने रहेछ । ठूला ठूला सामानहरु लोड गर्नु झार्नु परेको कारण क्रेनको सहयाता लिनुपर्ने रहेछ । त्यही क्रेनले ठक्करले लुङाका एक तामाङ साथीको घटनास्थलमै मृत्यु भएको रहेछ ।
यो सुनेपछि मेरो मन ढक्क फुल्यो । सँगै रहेका भाई सुन्दर आलेले पनि पुराना कथाहरु भन्नुभयो कि पहिले टेक नाम्जाली मगर भन्ने साथीलाई त्यही क्रेनले ठक्कर दिएको रहेछ । भाग्यवस उनी बाँच्न सफल चाही भएछन् । मैले मलेसिया आउनसाथ डिजी समाचारबारे आफ्नो अनुभूति लेखेकी थिएँ त्यसैको आधारमा लुङाले मलाई समाचारको लागि आग्रह गर्नुभयो ।
म समाचारदाता त थिइनँ । अब कसरी प्रशारण गर्ने तथापी सबै कुरा भने टिपी राखे । फोटो चाही हेर्न सकिनँ र क्या_िन्सल गरिदिए । डिजीमा प्रशारण हुने आइभीआर समाचार टिमका केहीलाई मैले चिनेका थिएँ । उहाँहरुलाई मैले टिपेका कुराहरु दिए । समाचार प्रशारण भयो । समाचार सुनेपछि लुङासँग लामो कुरा भयो । यस्तो विपत्ती भोली त्यहाँ काम गर्ने सबैमा आउनसक्ने कुरा उहाँले गर्नुभयो । त्यसरी विपत्ती आइरहे नेपालीहरुको मरण बढ्ने पनि निश्चित थियो । तसर्थ लुङाहरुले धर्ना दिएपनि दिएछन् । धर्ना दिनेजतिलाई नेपाल पठाइदिने धम्की पनि भएछ । लुङाहरुले पनि पठाउने भए सबैलाई पठा राख्ने भए सबैलाई सुरक्षित राख भन्ने खालको अभिव्यक्ति दिएछन् ।
अहिले त्यो घटना सामान्य नै रहेको लुङाबाट सुनिरहन्छु ।
म सोचिरहेको छु । नेपालीहरुमा त्यस्ता विपत्ती हुनु । कसरी त्यस्ता विपत्तीहरुलाई निर्मुल पार्न सकिन्छ भन्नेतर्फ पनि मन खेलेको थियो । मलेसियामा धेरै पत्रिकाहरु पनि निस्कदा रहेछन् । मिडियाले राम्ररी पेलेको रहेछ । त्यहीमाथि डिजी समाचारको बेग्लै प्रभाव भएको ठाउँमा पक्कै यस्ता जनचेतनामुलक ज्ञानहरु छर्न सकिन्छ भन्ने लाग्यो । नेपालीहरुको निमित्त यि सूचनाहरु प्रवाह गर्न सकिन्छ । जस्तो कि नेपालीहरुले नेपालमै कुनै काम सिकेर आएका हुन्नन् । विदेशमा आएपछि सोच्नै नसोचेको मेसिनहरु चलाउन पर्छ । चलाउँदा भुलवस यस्ता दुर्घटनाको शिकार हुनजान्छ । नेपालमै सिक्ने वातावरण नभए पनि मलेसिया आइसकेपछि नेपालीहरुले विस्तृत जानकारी अगाडि लिएर काममा छिर्दा उपयुक्त हुन्छ । त्यसको लागि यस्ता सूचना प्रवाह गर्ने माध्यमहरुको प्रयोग गर्न सकिन्छ ।
तीन मिनेटमा नेपालको मुख्य समाचार प्रशारण गर्ने डिजी समाचारमा १० सेकेण्डका यस्ता सन्देशहरु राख्न पाए धेरै नेपालीहरुलाई राहत पुग्ने मैले महसुस गरेँ । कामको शिलशिलामा एकछिन थाकेर बसेको बेला लौ नेपालमा के भएछ भनेर आइभीआर समाचारको १३१२२२ डायल गर्दा त्यस्ता सन्देश आएपछि केही न केही सोच्न बाध्य गराउँछ । सतर्क हुन्छ । अनि फलाना ठाउँमा यस्तो भएछ लौ नेपालीहरुले जोगिएर काम गरौ भन्ने एकार्कामा कुराकानी हुन्छ । साथै डिजी समाचारले मलेसियाका विभिन्न फ्याक्ट्री फ्याक्ट्रीमा गएर यस्ता पीडाहरु पनि समेटिए धेरै राहत हुने कुरा मैले बुझेकी छु । राम्रो सन्देशको लागि डिजी समाचारले पनि सबैको सामू पुग्नु कुन चाही ठूलो कुरो हो र ?
सुनसरी
हाल : क्वालालम्पूर मलेसिया

मलेसियामा हुन लागेको एनआरएनको कार्यक्रम।

डिजी समाचार र मेरो अनुभूति

सुस्मा थुलुङ राई

म मलेसिया आइपुगेको भर्खर एक महिना मात्र भयो । मलेसियामा नेपालीहरुको यत्रो विशाल संसार रहेछ भन्ने मलाई थाहै थिएन । मलेसिया टेकेकै दिन नेपालीहरुको मुख्य बजार कोताराया टेक्न पाएँ । त्यहाँको नेपालीको जमघट देखेर मलाई विदेश होइन नेपालकै कुनै जिल्ला गएको जस्तो अनुभव भएको थियो । मलेसिया आउनुपूर्व मलाई मलेसियाको डिजी कार्ड नेपालमै प्राप्त भएको थियो । एक्लो छोरीमान्छे मलेसिया आइरहेको कारण समस्या नहोस् भन्नको खातिर यहाँदेखि मलाई कार्ड पठाइएको थियो । जब मैले नेपालको एयरपोर्ट छाडेँ तत्कालै मैले मेरो मोवाइलमा डिजी कार्ड इन गरेको थिएँ । तसर्थ डिजीबारे त्यो पाँच घण्टाको अवधिमै भरपूर ज्ञान लिएँ ।

क्वालालम्पूर एयरपोर्ट आइपुग्ने वित्तिकै मेरो मोवाइलले नेटवर्क लियो । मैले सम्बन्धित ठाउँमा कल गर्न सकेँ । बिहानको ५ बजे अध्यारो नै हुने रहेछ । म सम्पर्कमै रहिरहेको थिएँ । तापनि सम्बन्धित ठाउँबाट मलाई लिन १२ बजेतिर मात्र आइपुगे ।

सात घण्टाको अवधिमा डिजीबाट आउने एसएमएसहरुको अध्ययनमै बित्यो । कतिपय मले भाषामा आउने एसएमएसहरु चाही अध्ययन गर्न सकिन । त्यो भन्दा लगायत वर्थ डे बोनसको बारेमा विभिन्न मुलुकमा कल गर्नको लागि लाग्ने शुल्कको बारेमा ति एसएमएसहरुबाट जानकारी लिन सक्षम भएको थिएँ । जब मलाई लिन आउने प्रतिनिधिले मलाई एक्लै क्वालालम्पूर पठाउने कुरा गर् यो पहिलो पटक मलेसिया आएको मान्छेले कहाँ कसरी जाने अन्यौल हुन स्वभाविक थियो । तर अगाडि नै डिजी कार्ड भएको कारण आटिलो भएँ । र हुन्छ भनिदिए । उसले केएलआइए एक्स्प्रेस रेलमा चढाएर पठायो । ठीक पैतिस मिनेटपछि म केएल सेन्ट्रल आइपुगेँ । सम्पर्क आदानप्रदान भइरहेको कारण त्यहाँ मेरा आफन्तजनहरु मेरो प्रतिक्षामा रहेका थिए । सम्पर्कको कारण जुनसुकै ठाउँमा पनि पुग्न सकिने रहेछ भन्ने अनुभूति भयो ।

मैले मेरा आफन्तजनहरुलाई भनेँ -मलाई डिजीबारे थोरबहुत जानकार भयो ।

मेरा आफन्तजनहरुले भनेँ -डिजीले नेपाली भाषामा समाचार पनि दिन्छ नि । लौ तिम्रो मोवाइलबाट १३१२२२ डायल गर त !

भनेपछि मैले दाबेँ । साँची नै नेपाली महिला स्वर आयो -डिजीले समाचारको सत्यता जाँच्दैन…॥ । अनि निर्देशनअनुसार मैले १ दाबेँ । र नेपाली समाचार सुने ।

यो समाचार सुनाईले त झन मलाई विदेश पुगेको रत्तिभर लागेन । नेपालमै छु भन्ने भयो । किनभने अहिले नेपालमा पनि नेपाल टेलिकम अथवा मेरो मोवाइल कम्पनीले वितरण गरेको सिमकार्डमा फोन सम्पर्क गर्दा व्यस्त भए तपाईले सम्पर्क गर्नुभएको नम्बर अहिले व्यस्त छ स्वीच अफ भए स्वीच अफ गरिएको छ केहीक्षणपछि पुनः प्रयास गर्नुहोला सम्पर्क नभए सम्पर्क हुन सकेन भन्ने जानकारी दिन्छ । त्यस्तै लाग्यो यो डिजी मोवाइलबाट सुन्न सकिने नेपाली समाचार पनि ।

समाचार सुनिसकेपछि समाचारबारे केही कुरा गर्न मन लाग्यो । मलेसियामा रहेका नेपालीहरु धेरै भाग्यमानी रहेछन् । आफ्नो मोवाइलबाट सिमित शुल्कमा पुरै नेपालभरीको समाचार सुन्न पाइने रहेछ । नेपालभित्रै रहँदा कतिपय समाचार सुन्नै पाइँदैन । एउटा जिल्लामा रहेको मान्छेले अर्को जिल्लाको समाचार सुन्न रेडियो पत्रिका टेलिभिजनको सहयाता लिनुपर्दछ । मोवाइलबाट एफएम सुन्न सकिन्छ । तर समाचारभन्दा पनि गीतहरु सुन्न बढि प्रयोग गरिएको पाएको छु । मोवाइलमा गीतहरु भण्डार त जहाँ पनि गरिएको हुन्छ । तर पुरै एफएम सुन्नको लागि मोवाइल प्रयोग गर्नुभन्दा यस्ता छोटो छोटो समाचार प्रशारण गर्दा ज्यादा प्रभावकारी हुने रहेछ भन्ने लाग्यो । सुनेकी थिएँ -विविसि नेपाली सेवा पनि १ मिनेटबाट शुरु गरिएको रे । १ मिनेटबाट शुरु गरिएको विविसि आज संसारभरका नेपालीहरुलाई एकदिन पनि नसुनी चित्त बुझ्दैन । यो समाचार सेवाले दिएको प्रभाव हो । मलेसियामा रहेका तमाम नेपालीहरुमा के कति प्रभाव पार् यो त्यो त म यकिनका साथ भन्न सक्दिनँ किनभने म नयाँ छु । तर पनि केही न केही प्रभाव पारेकै हुनुपर्छ । तसर्थ अहिले तीनमिनेटको समयमा प्रशारण भइरहेको यो समाचारले भोली विविसीको स्वरुप नलेला भन्न सकिन्न ।

अब यस समाचारको साथमा विभिन्न मनोरन्जनात्मक कार्यक्रम सन्देश चुटकिला विज्ञानप्रविधिका कुरा अवसरहरुबारे जानकारी दिनसके यसको उपयोगिता अझै बढ्थ्यो । दिनभर काम गरेर बेलुका थकान महसुस गरिरहेकै बेला नेपाली ताजा समाचार सुन्नपाउँदा उसलाई कति आनन्दभोर हुँदो हो । अझै त्यसमा मनोराजनात्मक सामाग्री थपिदिए नेपाली श्रमिकहरु दाजुभाई तथा दिदीबहिनीहरु कहिलै थाक्ने छैनन । उनीहरु नथाक्नु भनेको नेपालको श्रीवृद्धि हुनु हो । उनीहरु थाकेनन् भने कामको मेलो राम्ररी सर्छ । कामको मेलो सरेपछि आम्दानी बढ्छ । आम्दानी बढेपछि आशातीत उसको परिवारमा खुशीयाली छाउँछ । हवस् त मेरो यो छोटो अवधिमा यतिका कुरा मात्र बुझेकी छु । नराम्रा पक्षभन्दा राम्रा पक्षमात्र भेटेकी छु । शायद महिनादिन मात्र भएकोले होला । आउँदा दिनहरुमा पनि सुनेर राम्रा नराम्रा पक्षलाई उजागर गर्ने नै छु । मलाई लागे जस्तै तपाईहरुलाई लागेको हुनसक्छ । तसथै समाचारको बारेमा आपुूलाई लागेको जिज्ञासा यति लेखिदिएँ । नमस्कार ।

सुनसरी हाल : मलेसिया

susma_d2001@yahoo.com

पहिलो अनुभूित

म अहिले मलेसियामा आइपुगेको छु । यहाँकै एक शैक्षिक संस्थामा अध्ययनरत रहेको छु । मलेसियामा आएर त्यतिधेरै त म घुमेको छैन । तैपनि कुच्चाई लामा दमनसारा केएलसीसी बुकित बिन्ताङ सेतीया जया र सनवे लगुन आदि ठाउँहरु घुमेको छु । सनवे लगुन मलेसियाको धेरै चर्चित पर्यटकीय स्थल हो । जहाँ म छिट्टै घुम्ने मौका पाएँ तर स्वीम गर्दा भने झण्डै डुबेँ एउटा अमेरिकन नागरिकले मलाई बचायो । त्यो मेरो मानसपटलमा रहिरहेको छ । मलेसिया आएपछि मलाई ब्लगिङ गर्ने रहर आयो । र, आजैबाट मैले यो ब्लग सन्चालन गर्न थालेको छु । हेरेर प्रतिकि्रया दिनुहोला । मलेसियाका मेरा प्रत्येक भोगाईहरु प्रस्तुत गर्दै जानेछु ।